Nawr roedd newyn yn y wlad, heblaw am y newyn blaenorol a oedd yn nyddiau Abraham. Aeth Isaac i Gerar at Abimelech brenin y Philistiaid. 2Ymddangosodd yr ARGLWYDD iddo a dweud, "Peidiwch â mynd i lawr i'r Aifft; trigwch yn y wlad y dywedaf wrthych amdani. 3Arhoswch yn y wlad hon, a byddaf gyda chi ac yn eich bendithio, oherwydd i chi ac i'ch plant yr wyf yn rhoi'r holl diroedd hyn, a byddaf yn sefydlu'r llw a dyngais i Abraham eich tad. 4Byddaf yn lluosi'ch plant fel sêr y nefoedd ac yn rhoi i'r holl blant yr holl diroedd hyn. Ac yn eich epil bendithir holl genhedloedd y ddaear, 5oherwydd i Abraham ufuddhau i'm llais a chadw fy ngofal, fy ngorchmynion, fy statudau, a'm deddfau. "
- Gn 12:10, Gn 20:1-2, Gn 21:22-32, Gn 25:11
- Gn 12:1, Gn 12:7, Gn 17:1, Gn 18:1, Gn 18:10-20, Sa 37:3
- Gn 12:1-2, Gn 12:7, Gn 13:15, Gn 13:17, Gn 15:18, Gn 17:8, Gn 20:1, Gn 22:16-18, Gn 26:12, Gn 26:14, Gn 28:15, Gn 39:2, Gn 39:21, Sa 32:8, Sa 37:1-6, Sa 39:12, Sa 105:9, Ei 43:2, Ei 43:5, Mi 7:20, Ph 4:9, Hb 6:17, Hb 11:9, Hb 11:13-16
- Gn 12:2-3, Gn 13:16, Gn 15:5, Gn 15:18, Gn 17:4-8, Gn 18:18, Gn 22:17-18, Ex 32:13, Sa 72:17, Ac 3:25, Gl 3:8, Gl 3:16, Hb 11:2
- Gn 12:4, Gn 17:23, Gn 18:19, Gn 22:16, Gn 22:18, Sa 112:1-2, Sa 128:1-6, Mt 5:19, Mt 7:24, 1Co 15:58, Gl 5:6, Hb 11:8, Ig 2:21
6Felly ymsefydlodd Isaac yn Gerar. 7Pan ofynnodd dynion y lle iddo am ei wraig, dywedodd, "Fy chwaer yw hi," oherwydd roedd yn ofni dweud, "Fy ngwraig," wrth feddwl, "rhag i ddynion y lle fy lladd oherwydd Rebeca," oherwydd ei bod yn ddeniadol ei gwedd. 8Pan oedd wedi bod yno ers amser maith, edrychodd Abimelech brenin y Philistiaid allan o ffenest a gweld Isaac yn chwerthin gyda Rebeca ei wraig.
9Felly galwodd Abimelech ar Isaac a dweud, "Wele hi yw eich gwraig. Sut felly y gallech chi ddweud, 'Fy chwaer yw hi'?" Dywedodd Isaac wrtho, "Oherwydd i mi feddwl, 'Rhag ofn i mi farw o'i herwydd.'"
10Dywedodd Abimelech, "Beth ydych chi wedi'i wneud i ni? Mae'n hawdd y byddai un o'r bobl wedi bod yn gorwedd gyda'ch gwraig, a byddech chi wedi dod ag euogrwydd arnom ni."
11Felly rhybuddiodd Abimelech yr holl bobl, gan ddweud, "Bydd pwy bynnag sy'n cyffwrdd â'r dyn hwn neu ei wraig yn sicr o gael ei roi i farwolaeth."
12Heuodd Isaac yn y wlad honno a medi yn yr un flwyddyn ganwaith. Bendithiodd yr ARGLWYDD ef, 13a daeth y dyn yn gyfoethog, ac enillodd fwy a mwy nes iddo ddod yn gyfoethog iawn. 14Roedd ganddo feddiannau o heidiau a buchesi a llawer o weision, fel bod y Philistiaid yn destun cenfigen ato. 15(Nawr roedd y Philistiaid wedi stopio a llenwi â phridd yr holl ffynhonnau yr oedd gweision ei dad wedi'u cloddio yn nyddiau Abraham ei dad.) 16A dywedodd Abimelech wrth Isaac, "Dos ymaith oddi wrthym, oherwydd yr ydych yn llawer nerthol na ni."
- Gn 24:1, Gn 24:35, Gn 26:3, Gn 26:29, Gn 30:30, Jo 42:12, Sa 67:6, Sa 72:16, Pr 11:6, Sc 8:12, Mt 13:8, Mt 13:23, Mc 4:8, 1Co 3:6, 2Co 9:10-11, Gl 6:7-8
- Gn 24:35, Sa 112:3, Di 10:22
- Gn 12:16, Gn 13:2, Gn 37:11, 1Sm 18:9, Jo 1:3, Jo 5:2, Jo 42:12, Sa 112:3, Sa 112:10, Sa 144:13-14, Di 10:22, Di 27:4, Pr 4:4
- Gn 21:25, Gn 21:30
- Ex 1:9
17Felly dyma Isaac yn gadael oddi yno ac yn gwersylla yn nyffryn Gerar ac ymgartrefu yno.
18Cloddiodd Isaac eto'r ffynhonnau dŵr a gloddiwyd yn nyddiau Abraham ei dad, yr oedd y Philistiaid wedi stopio ar ôl marwolaeth Abraham. Ac fe roddodd iddyn nhw'r enwau roedd ei dad wedi'u rhoi iddyn nhw. 19Ond pan gloddodd gweision Isaac yn y cwm a dod o hyd i ffynnon o ddŵr ffynnon, 20ffraeodd gyrwyr Gerar â gyrwyr Isaac, gan ddweud, "Ein dŵr ni yw e." Felly galwodd enw'r ffynnon Esek, oherwydd eu bod yn ymgiprys ag ef. 21Yna dyma nhw'n cloddio ffynnon arall, ac fe wnaethon nhw ffraeo dros hynny hefyd, felly galwodd ei enw Sitnah. 22Symudodd oddi yno a chloddio ffynnon arall, ac ni wnaethant ffraeo drosti. Felly galwodd ei enw Rehoboth, gan ddweud, "Am nawr mae'r ARGLWYDD wedi gwneud lle i ni, a byddwn ni'n ffrwythlon yn y wlad."
23Oddi yno aeth i fyny i Beersheba. 24Ac ymddangosodd yr ARGLWYDD iddo yr un noson a dweud, "Myfi yw Duw Abraham eich tad. Peidiwch ag ofni, oherwydd yr wyf gyda chwi a byddaf yn eich bendithio ac yn lluosi eich epil er mwyn fy ngwas Abraham."
25Felly adeiladodd allor yno a galw ar enw'r ARGLWYDD a gosod ei babell yno. Ac yno y cloddodd gweision Isaac ffynnon.
26Pan aeth Abimelech ato o Gerar gydag Ahuzzath ei gynghorydd a Phicol pennaeth ei fyddin, 27Dywedodd Isaac wrthynt, "Pam dych chi wedi dod ataf, yn gweld eich bod chi'n fy nghasáu i ac wedi fy anfon i ffwrdd oddi wrthych chi?"
28Dywedon nhw, "Rydyn ni'n gweld yn blaen bod yr ARGLWYDD wedi bod gyda chi. Felly dywedon ni, bydded cytundeb ar lw rhyngom ni, rhyngoch chi a ni, a gadewch inni wneud cyfamod â chi, 29na fyddwch yn gwneud unrhyw niwed inni, yn yr un modd ag nad ydym wedi eich cyffwrdd ac wedi gwneud dim byd da i chi ac wedi eich anfon i ffwrdd mewn heddwch. Ti bellach yw bendigedig yr ARGLWYDD. "
30Felly gwnaeth wledd iddyn nhw, ac roedden nhw'n bwyta ac yfed. 31Yn y bore fe godon nhw'n gynnar a chyfnewid llwon. Ac Isaac a'u hanfonodd ar eu ffordd, ac aethant allan oddi wrtho mewn heddwch. 32Yr un diwrnod daeth gweision Isaac a dweud wrtho am y ffynnon yr oeddent wedi'i chloddio a dweud wrtho, "Rydyn ni wedi dod o hyd i ddŵr." 33Fe'i galwodd yn Shibah; felly enw'r ddinas yw Beersheba hyd heddiw.