Yna ar ôl pedair blynedd ar ddeg es i fyny eto i Jerwsalem gyda Barnabas, gan fynd â Titus gyda mi. 2Es i fyny oherwydd datguddiad a gosod ger eu bron (er yn breifat o flaen y rhai a oedd yn ymddangos yn ddylanwadol) yr efengyl yr wyf yn ei chyhoeddi ymhlith y Cenhedloedd, er mwyn sicrhau nad oeddwn yn rhedeg neu nad oeddwn wedi rhedeg yn ofer. 3Ond ni orfodwyd hyd yn oed Titus, a oedd gyda mi, i enwaedu, er ei fod yn Roegwr. 4Ac eto oherwydd brodyr ffug a ddygwyd i mewn yn gyfrinachol - a lithrodd i mewn i ysbïo ein rhyddid sydd gennym yng Nghrist Iesu, er mwyn iddynt ddod â ni i gaethwasiaeth-- 5iddyn nhw ni wnaethon ni ildio hyd yn oed am eiliad, er mwyn i wirionedd yr efengyl gael ei chadw ar eich cyfer chi. 6Ac oddi wrth y rhai a oedd yn ymddangos yn ddylanwadol (nid yw'r hyn yr oeddent yn ei wneud yn gwneud gwahaniaeth i mi; nid yw Duw yn dangos unrhyw ranoldeb) - nid oedd y rhai, dywedaf, a oedd yn ymddangos yn ddylanwadol yn ychwanegu dim ataf. 7I'r gwrthwyneb, pan welsant fy mod wedi ymddiried yn yr efengyl i'r dienwaededig, yn union fel yr ymddiriedwyd Pedr i'r efengyl i'r enwaededig 8(canys yr hwn a weithiodd trwy Pedr dros ei weinidogaeth apostolaidd i'r enwaededig a weithiodd trwof fi hefyd drosof fi i'r Cenhedloedd), 9a phan ganfu Iago a Cephas ac Ioan, a oedd yn ymddangos yn bileri, y gras a roddwyd imi, rhoesant ddeheulaw cymrodoriaeth i Barnabas a minnau, y dylem fynd at y Cenhedloedd a hwy i'r enwaededig. 10Yn unig, fe ofynnon nhw inni gofio’r tlawd, yr union beth roeddwn i’n awyddus i’w wneud.
- Ac 4:36-37, Ac 11:25, Ac 11:30, Ac 12:25, Ac 13:2, Ac 13:50, Ac 14:12, Ac 15:2-4, Ac 15:25, Ac 15:36-39, 1Co 9:6, 2Co 8:16, 2Co 8:23, Gl 1:18, Gl 2:3, Gl 2:13, Cl 4:10, Ti 1:4
- Pr 10:1, Mt 10:16, Ac 5:34, Ac 15:4, Ac 15:12, Ac 16:9-10, Ac 18:9, Ac 23:11, 1Co 1:23, 1Co 2:2, 1Co 9:24, 1Co 9:26, Gl 1:16, Gl 2:6, Gl 2:9, Ph 2:16, Ph 2:29, 1Th 3:5
- Ac 15:24, Ac 16:3, 1Co 9:20-21, 2Co 2:13, Gl 5:2-6
- Sa 51:12, Sa 119:45, Ei 51:23, In 8:31-36, Ac 15:1, Ac 15:24, Ac 20:30, Rn 8:15, 2Co 3:17, 2Co 11:13, 2Co 11:17, 2Co 11:20, 2Co 11:26, Gl 3:23-26, Gl 4:3, Gl 4:9-10, Gl 4:25, Gl 5:1, Gl 5:10, Gl 5:12-13, 2Tm 3:6, 1Pe 2:16, 2Pe 2:1-2, 2Pe 2:19, 1In 4:1, Jd 1:4
- Ac 15:2, Gl 2:14, Gl 3:1-2, Gl 4:16, Ef 1:13, Cl 1:5, Cl 2:4-8, 1Th 2:13, Jd 1:3
- Jo 32:6-7, Jo 32:17-22, Jo 34:19, Mt 22:16, Mc 6:17-20, Mc 12:14, Lc 20:21, Ac 10:34, Ac 15:6-29, Rn 2:11, 2Co 5:16, 2Co 11:5, 2Co 11:21-23, 2Co 12:11, Gl 2:2, Gl 2:9-14, Gl 6:3, Hb 13:7, Hb 13:17, 1Pe 1:17
- Ac 9:15, Ac 13:46-48, Ac 15:12, Ac 15:25-26, Ac 18:6, Ac 28:28, Rn 1:5, Rn 11:13, 1Co 9:17, Gl 1:16, Gl 2:9, 1Th 2:4, 1Tm 1:11, 1Tm 2:7, 2Tm 1:11, 2Pe 3:15
- Ac 1:8, Ac 1:25, Ac 2:14-41, Ac 3:12-26, Ac 4:4, Ac 5:12-16, Ac 8:17, Ac 9:15, Ac 13:2-11, Ac 14:3-11, Ac 15:12, Ac 19:11-12, Ac 19:26, Ac 21:19, Ac 22:21, Ac 26:17-18, 1Co 1:5-7, 1Co 9:2, 1Co 15:10, 2Co 11:4-5, Gl 3:5, Cl 1:29
- Mt 16:18, Ac 4:36, Ac 15:7, Ac 15:13, Ac 15:22-30, Rn 1:5, Rn 12:3, Rn 12:5-6, Rn 15:15, 1Co 15:10, 2Co 8:4, Gl 2:2, Gl 2:6-7, Gl 2:11-14, Ef 2:20, Ef 3:8, Cl 1:29, 1Tm 3:15, 1Pe 4:10-11, 1In 1:3, Dg 3:12, Dg 21:14-20
- Ac 11:29-30, Ac 24:17, Rn 15:25-27, 1Co 16:1-2, 2Co 8:1-9, Hb 13:16, Ig 2:15-16, 1In 3:17
11Ond pan ddaeth Cephas i Antioch, fe wnes i ei wrthwynebu i'w wyneb, oherwydd iddo sefyll yn gondemniedig. 12Oherwydd cyn i rai dynion ddod oddi wrth Iago, roedd yn bwyta gyda'r Cenhedloedd; ond pan ddaethant, tynnodd yn ôl a gwahanu ei hun, gan ofni'r parti enwaediad. 13Ac fe weithredodd gweddill yr Iddewon yn rhagrithiol ynghyd ag ef, fel bod hyd yn oed Barnabas yn cael ei arwain ar gyfeiliorn gan eu rhagrith. 14Ond pan welais nad oedd eu hymddygiad yn cyd-fynd â gwirionedd yr efengyl, dywedais wrth Ceffas ger eu bron i gyd, "Os ydych chi, er yn Iddew, yn byw fel Cenhedloedd ac nid fel Iddew, sut allwch chi orfodi'r Cenhedloedd. i fyw fel Iddewon? "
- Ex 32:21-22, Nm 20:12, Je 1:17, Jo 1:3, Jo 4:3-4, Jo 4:9, Mt 16:17-18, Mt 16:23, Ac 11:19, Ac 15:1, Ac 15:30-35, Ac 15:37-39, Ac 23:1-5, 2Co 5:16, 2Co 11:5, 2Co 11:21-28, 2Co 12:11, Gl 2:5, Gl 2:7, Gl 2:9, Gl 2:14, 1Tm 5:20, Ig 3:2, 1In 1:8-10, Jd 1:3
- Di 29:25, Ei 57:11, Ei 65:5, Mt 26:69-75, Lc 15:2, Ac 10:28, Ac 11:2-3, Ac 21:18-25, Gl 2:9, Ef 2:15, Ef 2:19-22, Ef 3:6, 1Th 5:22
- Gn 12:11-13, Gn 26:6-7, Gn 27:24, Jo 15:12, Pr 7:20, Pr 10:1, Ac 4:36, 1Co 5:6, 1Co 8:9, 1Co 12:2, 1Co 15:33, Gl 2:1, Ef 4:14, Hb 13:9
- Lf 19:17, Sa 15:2, Sa 58:1, Sa 84:11, Sa 141:5, Di 2:7, Di 10:9, Di 27:5-6, Ac 10:28, Ac 11:3-18, Ac 15:10-11, Ac 15:19-21, Ac 15:24, Ac 15:28-29, Rn 14:14, Gl 2:3, Gl 2:5, Gl 2:7, Gl 2:9, Gl 2:11-13, Gl 6:12, 1Tm 4:3-5, 1Tm 5:20, Hb 9:10, Hb 12:13
15Iddewon ydym ni ein hunain trwy enedigaeth ac nid pechaduriaid Cenhedloedd; 16eto gwyddom nad yw gweithredoedd y gyfraith yn cyfiawnhau person ond trwy ffydd yn Iesu Grist, felly rydym hefyd wedi credu yng Nghrist Iesu, er mwyn cael ei gyfiawnhau trwy ffydd yng Nghrist ac nid trwy weithredoedd y gyfraith, oherwydd trwy weithredoedd o'r gyfraith ni fydd unrhyw un yn cael ei gyfiawnhau. 17Ond os, yn ein hymdrech i gael ein cyfiawnhau yng Nghrist, y canfuwyd ein bod ninnau hefyd yn bechaduriaid, a yw Crist wedyn yn was i bechod? Yn sicr ddim! 18Oherwydd os byddaf yn ailadeiladu'r hyn yr wyf yn ei rwygo i lawr, rwy'n profi fy mod yn droseddwr. 19Oherwydd trwy'r gyfraith y bues i farw i'r gyfraith, er mwyn imi fyw i Dduw. 20Cefais fy nghroeshoelio gyda Christ. Nid fi bellach sy'n byw, ond Crist sy'n byw ynof fi. A'r bywyd rydw i nawr yn byw yn y cnawd rydw i'n byw trwy ffydd ym Mab Duw, a oedd yn fy ngharu ac yn rhoi ei hun ar fy rhan. 21Nid wyf yn diddymu gras Duw, oherwydd pe bai cyfiawnhad trwy'r gyfraith, yna bu farw Crist i ddim pwrpas.
- 1Sm 15:18, Mt 3:7-9, Mt 9:11, Mc 7:26-28, In 8:39-41, Ac 22:21, Rn 3:9, Rn 4:16, Ef 2:3, Ef 2:11-12, Ph 3:4, Ti 3:3
- Jo 9:2-3, Jo 9:29, Jo 25:4, Sa 130:3-4, Sa 143:2, Lc 10:25-29, In 6:68-69, In 20:31, Ac 4:12, Ac 13:38-39, Rn 1:17, Rn 3:19-28, Rn 3:30, Rn 4:2, Rn 4:5-6, Rn 4:13-15, Rn 4:24-5:2, Rn 5:8-9, Rn 8:3, Rn 8:30-34, Rn 9:30, 1Co 6:11, 2Co 5:19-21, Gl 2:19-20, Gl 3:10-14, Gl 3:22-24, Gl 4:5, Gl 5:4, Ph 3:9, Hb 7:18-19, 1Pe 1:2, 1Pe 1:8-9, 1Pe 1:18-21, 1Pe 2:24, 1Pe 3:18, 2Pe 1:1, 1In 1:7, 1In 2:1-2, Dg 7:9, Dg 7:14
- Mt 1:21, Rn 3:4, Rn 3:6, Rn 6:1-2, Rn 9:30-33, Rn 11:7, Rn 15:8, 2Co 3:7-9, Gl 2:11, Gl 2:15, Gl 3:21, Hb 7:24-28, Hb 8:2, 1In 3:5, 1In 3:8-10
- Rn 14:15, 1Co 8:11-12, Gl 2:4-5, Gl 2:12-16, Gl 2:21, Gl 4:9-12, Gl 5:11
- Rn 3:19-20, Rn 4:15, Rn 5:20, Rn 6:2, Rn 6:11, Rn 6:14, Rn 7:4, Rn 7:6-11, Rn 7:14, Rn 7:22-23, Rn 8:2, Rn 10:4-5, Rn 14:7-8, 1Co 10:31, 2Co 5:15, Gl 2:20, Gl 3:10, Gl 3:24, Cl 2:20, Cl 3:3, 1Th 5:10, Ti 2:14, Hb 9:14, 1Pe 2:24, 1Pe 4:1-2, 1Pe 4:6
- Mt 4:3, Mt 20:28, In 1:49, In 3:16, In 3:35, In 6:57, In 6:69, In 9:35-38, In 10:11, In 14:19-20, In 15:13, In 17:21, Ac 8:36, Ac 9:20, Rn 1:17, Rn 5:2, Rn 6:4-6, Rn 6:8, Rn 6:13, Rn 8:2-4, Rn 8:37, 2Co 1:24, 2Co 4:10-11, 2Co 5:7, 2Co 5:15, 2Co 10:3, 2Co 13:3, 2Co 13:5, Gl 1:4, Gl 2:16, Gl 3:11, Gl 5:24, Gl 6:14, Ef 2:4-5, Ef 3:17, Ef 5:2, Ef 5:25, Ph 4:13, Cl 1:27, Cl 2:11-14, Cl 3:3-4, 1Th 1:10, 1Th 5:10, Ti 2:14, 1Pe 1:8, 1Pe 4:1-2, 1In 1:7, 1In 4:9-10, 1In 4:14, 1In 5:10-13, 1In 5:20, Dg 1:5, Dg 3:20
- Sa 33:10, Ei 49:4, Je 8:8, Mc 7:9, Rn 8:31, Rn 10:3, Rn 11:6, 1Co 15:2, 1Co 15:14, 1Co 15:17, Gl 2:16, Gl 2:18, Gl 3:21, Gl 5:2-4, Hb 7:11