Roedd yna ddyn penodol o Ramathaim-zophim o fynyddoedd Effraim a'i enw oedd Elcana mab Jeroham, mab Elihu, mab Tohu, mab Zuph, Effraimiad. 2Roedd ganddo ddwy wraig. Enw'r naill oedd Hannah, ac enw'r llall, Peninnah. Ac roedd gan Peninnah blant, ond doedd gan Hannah ddim plant. 3Nawr arferai’r dyn hwn fynd i fyny flwyddyn ar ôl blwyddyn o’i ddinas i addoli ac i aberthu i ARGLWYDD y Lluoedd yn Seilo, lle roedd dau fab Eli, Hophni a Phinehas, yn offeiriaid yr ARGLWYDD. 4Ar y diwrnod pan aberthodd Elcana, byddai'n rhoi dognau i Beninnah ei wraig ac i'w holl feibion a merched. 5Ond i Hanna rhoddodd gyfran ddwbl, oherwydd ei fod yn ei charu, er bod yr ARGLWYDD wedi cau ei chroth. 6Ac arferai ei chystadleuydd ei chythruddo'n enbyd i'w chythruddo, oherwydd bod yr ARGLWYDD wedi cau ei chroth. 7Felly aeth ymlaen flwyddyn ar ôl blwyddyn. Mor aml ag yr aeth i fyny i dŷ'r ARGLWYDD, arferai ei phryfocio. Felly wylodd Hannah ac ni fyddent yn bwyta. 8A dywedodd Elcana, ei gŵr, wrthi, "Hanna, pam wyt ti'n wylo? A pham nad wyt ti'n bwyta? A pham mae dy galon yn drist? Onid ydw i'n fwy i ti na deg mab?"
- Jo 17:17-18, Jo 24:33, Ba 12:5, Ba 17:1, Ba 19:1, Ru 1:2, 1Sm 1:19, 1Sm 9:5, 1Sm 17:12, 1Br 11:26, 1Cr 6:25-27, 1Cr 6:34, Mt 27:57
- Gn 4:19, Gn 4:23, Gn 16:1-2, Gn 25:21, Gn 29:23-29, Gn 29:31, Dt 21:15-17, Ba 8:30, Ba 13:2, Mt 19:8, Lc 1:7, Lc 2:36
- Ex 23:14, Ex 23:17, Ex 34:23, Dt 12:5-7, Dt 12:11-14, Dt 16:16, Jo 18:1, Ba 18:31, 1Sm 1:9, 1Sm 1:21, 1Sm 2:12-17, 1Sm 2:34, 1Sm 3:13, 1Sm 4:4, 1Sm 4:11, 1Sm 4:17-18, Sa 78:60, Je 7:12-14, Lc 2:41
- Lf 3:4, Lf 7:15, Dt 12:5-7, Dt 12:17-18, Dt 16:11
- Gn 16:1, Gn 20:18, Gn 29:30-31, Gn 30:2, Gn 43:34, Gn 45:22, Dt 21:15
- Lf 18:18, Jo 6:14, Jo 24:21
- 1Sm 2:19
- Ru 4:15, 2Sm 12:16-17, 1Br 8:12, Jo 6:14, Sa 43:4, Ei 54:1, Ei 54:6, In 20:13, In 20:15, 1Th 5:14
9Ar ôl iddyn nhw fwyta ac yfed yn Seilo, cododd Hannah. Yn awr roedd Eli yr offeiriad yn eistedd ar y sedd wrth ymyl corff teml yr ARGLWYDD. 10Roedd hi mewn trallod mawr a gweddïodd ar yr ARGLWYDD ac wylo'n chwerw. 11Ac addawodd adduned a dweud, "O ARGLWYDD y Lluoedd, os byddwch yn wir yn edrych ar gystudd eich gwas ac yn fy nghofio a pheidio ag anghofio'ch gwas, ond yn rhoi mab i'ch gwas, yna rhoddaf ef i'r ARGLWYDD holl ddyddiau ei fywyd, ac ni fydd unrhyw rasel yn cyffwrdd â'i ben. "
- 1Sm 3:3, 1Sm 3:15, 2Sm 7:2, Sa 5:7, Sa 27:4, Sa 29:9
- Gn 50:10, Ba 21:2, Ru 1:20, 2Sm 13:36, 2Sm 17:8, 1Br 20:3, Jo 7:11, Jo 9:18, Jo 10:1, Sa 50:15, Sa 91:15, Ei 38:15, Ei 54:6, Je 13:17, Je 22:10, Gr 3:15, Lc 22:44, Hb 5:7
- Gn 8:1, Gn 28:20, Gn 29:32, Gn 30:22, Ex 4:31, Nm 6:5, Nm 6:8, Nm 6:11, Nm 21:2, Nm 30:3-8, Ba 11:30, Ba 13:5, 1Sm 1:19, 2Sm 16:12, Sa 25:18, Sa 132:1-2, Pr 5:4
12Wrth iddi barhau i weddïo gerbron yr ARGLWYDD, arsylwodd Eli ar ei cheg. 13Roedd Hannah yn siarad yn ei chalon; dim ond ei gwefusau a symudodd, ac ni chlywyd ei llais. Felly cymerodd Eli hi i fod yn ddynes feddw. 14A dywedodd Eli wrthi, "Pa mor hir fyddwch chi'n mynd ymlaen i fod yn feddw? Rhowch eich gwin oddi wrthych chi."
15Ond atebodd Hannah, "Na, fy arglwydd, rwy'n fenyw gythryblus mewn ysbryd. Nid wyf wedi yfed na gwin na diod gref, ond rwyf wedi bod yn tywallt fy enaid gerbron yr ARGLWYDD. 16Peidiwch ag ystyried eich gwas yn fenyw ddi-werth, oherwydd ar hyd a lled bûm yn siarad allan o fy mhryder a'm poenydio mawr. "
17Yna atebodd Eli, "Ewch mewn heddwch, ac mae Duw Israel yn caniatáu'ch deiseb rydych chi wedi'i gwneud iddo."
18A dywedodd hi, "Gadewch i'ch gwas gael ffafr yn eich llygaid." Yna aeth y ddynes ei ffordd a bwyta, ac nid oedd ei hwyneb yn drist mwyach.
19Codasant yn gynnar yn y bore ac addoli gerbron yr ARGLWYDD; yna aethant yn ôl i'w tŷ yn Ramah. Ac roedd Elcana yn adnabod Hanna ei wraig, ac roedd yr ARGLWYDD yn ei chofio.
20Ac ymhen amser feichiogodd Hannah a esgor ar fab, a galwodd ei enw Samuel, oherwydd dywedodd, "Gofynnais amdano gan yr ARGLWYDD."
21Aeth y dyn Elcana a'i holl dŷ i fyny i offrymu i'r ARGLWYDD yr aberth blynyddol ac i dalu ei adduned. 22Ond ni aeth Hanna i fyny, oherwydd dywedodd wrth ei gŵr, "Cyn gynted ag y bydd y plentyn yn cael ei ddiddyfnu, deuaf ag ef, er mwyn iddo ymddangos ym mhresenoldeb yr ARGLWYDD a phreswylio yno am byth."
23Dywedodd Elcana ei gŵr wrthi, "Gwnewch yr hyn sy'n ymddangos orau i chi; arhoswch nes i chi ei ddiddyfnu; yn unig, bydded i'r ARGLWYDD sefydlu ei air." Felly arhosodd y ddynes a nyrsio ei mab nes iddi ei diddyfnu.
24Ac wedi iddi ei ddiddyfnu, aeth ag ef i fyny gyda hi, ynghyd â tharw tair oed, effa o flawd, a chroen o win, a daeth ag ef i dŷ'r ARGLWYDD yn Seilo. Ac roedd y plentyn yn ifanc. 25Yna dyma nhw'n lladd y tarw, a dyma nhw'n dod â'r plentyn i Eli. 26A dywedodd hi, "O, fy arglwydd! Wrth i chi fyw, fy arglwydd, fi yw'r fenyw a oedd yn sefyll yma yn eich presenoldeb, yn gweddïo ar yr ARGLWYDD. 27Gweddïais dros y plentyn hwn, ac mae'r ARGLWYDD wedi caniatáu imi fy neiseb a wneuthum iddo. 28Am hynny rhoddais fenthyg ef i'r ARGLWYDD. Cyn belled â'i fod yn byw, rhoddir benthyg i'r ARGLWYDD. "Ac addolodd yr ARGLWYDD yno.